Hergebruikpotentie

Onderbouwing

De toekomstwaarde drukt uit wat het einde-levensduurscenario van producten is: hergebruiken, recyclen, verbranden of storten. Dit is uitgedrukt in een massapercentage.

Dit einde-levensduurscenario is gebaseerd op de waarden uit LCA-berekening van producten. Hierin zijn forfaitaire waarden gedefinieerd. Leveranciers hebben de mogelijkheid hiervan af te wijken, mits dit ondersteund en erkend wordt door erkende LCA-experts.

Hergebruik kan op object-, element- of materiaalniveau plaatsvinden. Dit hangt af van het object en materiaal. Onderstaand tekstkader geeft aan de hand van 2 casussen inzicht in hergebruik. De hoogste waarde voor hergebruik is op objectniveau, omdat hierbij alle toegevoegde waarde van het object behouden blijft.

---

Casus hergebruik betonnen brug

Een betonnen brug kan in zijn geheel als object worden hergebruikt: dit houdt verplaatsing van de gehele brug in. Dit is in veel gevallen niet mogelijk, maar hergebruik van constructie-elementen (zoals de betonnen prefab-liggers) gelukkig wel. Dat noemen we hergebruik op elementniveau.  

Casus hergebruik materiaalniveau

Er is sprake van hergebruik op materiaalniveau bij bijvoorbeeld zand en grond. In deze gevallen kan het materiaal namelijk zonder verwerking weer worden toegepast. Voor veel technische materialen (zoals beton en staal) is een recyclingproces nodig om het materiaal opnieuw in te zetten; hierdoor valt dit onder recycling in plaats van hergebruik.

---

Toelichting

Voor toepassing van deze indicator maken we de volgende keuzes en kanttekeningen:

1. Platform CB ’23 werkt aan een ‘meetmethode’ voor toekomstwaarde waarin technische, functionele en economische waarde is opgenomen. Omdat er nog geen consensus is over deze meetmethode, hebben we deze op dit moment nog niet opgenomen. 
2. De hergebruikpotentie in HNN is gedefinieerd als het ‘einde-levensduurscenario’ van de in het project toegepaste producten. 
3. In de basis wordt de hergebruikpotentie berekend met forfaitaire waarden voor het toekomstscenario uit de MKI-berekening. Producenten kunnen in specifieke afwijken van deze forfaitaire waarden met een eigen onderbouwing, die wordt erkend door een onafhankelijk (LCA-)expert.
4. Het is onmogelijk om het daadwerkelijke einde-levensduurscenario te bepalen voor projecten. De levensduur van onderdelen en materialen is lang, waardoor consequenties van externe factoren niet te overzien zijn. Deze waarde gaat uit van de kennis van nu en geeft weer hoe in een huidig ontwerp is nagedacht over toekomstig hergebruik.
5. Het einde-levensduurscenario kan veranderen door de ontwikkeling van nieuwe technieken die op dit moment nog niet bestaan of bekend zijn. De inschattingen blijven daarom op basis van de op dit moment bekende technieken.
6. In de infrasector wordt de hergebruikpotentie voor bruggen specifiek vergroot door de principes van Industrieel, Flexibel en Demontabel (IFD) bouwen. Door deze standaardisatie wordt hergebruik op objectniveau bevorderd.  

---

Specifieke invulling hergebruik

Voor tunnels geldt dat de hergebruikpotentie als object, door in-situ werken, zeer beperkt zal zijn. Voor deze categorie geldt hergebruik daarom als Inzicht-indicator.

Voor hoofd- en stroomwegen en gebiedsontsluitingswegen is de hergebruikpotentie als object enkel te beschrijven voor aanwezig wegmeubilair (geleiderails, portalen, et cetera). De wegopbouw (fundering, asfaltlagen) is enkel als materiaal te hergebruiken. Voor deze categorie geldt de hergebruikpotentie daarom als Inzichtvormende indicator.

Voor beweegbare en vaste bruggen is objecthergebruik meer mogelijk en zou een normgevende indicator behaald kunnen worden.