praktijkverhaal

Gymzaal De Meet als onderdeel van de groene long

Gymzaal De Meet als onderdeel van de groene long

Zij vroeg de markt haar ambitie op gebied van circulariteit, biobased bouwen en natuurinclusiviteit te integreren in het ontwerp van de nieuwe gymzaal. Deze werd in 2023 gerealiseerd.

  • Locatie: Haren
  • Opdrachtgever: Gemeente Groningen
  • Partners: Wind Architecten Adviseurs, Niemeijer Installatietechniek, Bouwbedrijf De Haan en zn.,
  • Overige informatie: Nieuwbouw, Sport en Recreatie
  • Focus indicatoren: Materiaalgebonden CO2-uitstoot, Materiaalgebonden CO2-opslag, Herkomst materialen, Losmaakbaarheid
  • Extra onderwerp: Management

Circulaire onderbouwing

De gymzaal werd gerealiseerd met oog voor reductie van de milieu-impact. Zowel in de detaillering als in de materialisering. Hergebruik van de materialen nu én in de toekomst waren al tijdens de ontwerpfase onderwerp van gesprek. Door nu anders te detailleren, schep je immers de randvoorwaarden om de materialen in de toekomst weer schoon en heel te kunnen ontmantelen. Ook bij de selectie van de materialen was zowel de oorsprong (bij voorkeur biobased of circulair) als het toekomstscenario een belangrijke graadmeter. De gehele levenscyclus werd onder de loep genomen.

Deze aanpak resulteerde in een reeks maatregelen die de milieu-impact drukken en een fijne sportomgeving creëren. Zo werd er een demontabele gelamineerde houten hoofddraagconstructie (kolommen en liggers) toegepast, een demontabele wand en dakdozen (HSB) gevuld met cellulose isolatie, demontabele en terugneembare kanaalplaatvloeren en demontabele funderingsbalken. Ook werd er gekozen voor houten binnen- en buitenkozijnen evenals aftimmerhout met FSC-keurmerk, droge buiten en binnen beglazing, een 100% recyclebare vloer- en wandtegels, 100% recyclebare sportvloer en akoestische wanden en biobased (formaldehydearme) plaatmaterialen. Buiten werden lokale stoeptegels afkomstig uit de vergroeningsstrategie voor Groningse schoolpleinen toegepast.

Door de brand van de vorige gymzaal waren alle daarin gevatte materialen verloren gegaan. En was er geen sprake van materialen welke bij de nieuwbouw konden worden hergebruikt. Nu is er bewust veel aandacht geweest voor waardebehoud van gebouw(onderdelen) middels demontabel bouwen met losmaakbare ‘knopen’. Streven was om de gymzaal in de toekomst elders weer te kunnen opbouwen zonder sloopafval en met zo min mogelijk nieuwe toevoegingen. Met dat doel voor ogen werd detaillering gecheckt, werden veel gelijke details toegepast en zo veel mogelijk geprefabriceerd gebouwd. Deze bouwmethode leverde nu al tijdswinst op tijdens het vervaardigen en assembleren en zal dat in de toekomst weer doen.

“Gymzaal de Meet is een circulaire gymzaal die bestaat uit een demontabele betonnen basis waar het moet en een houten biobased bovenbouw waar het kan. Vanaf schetsontwerp tot aan oplevering is aandacht besteed aan biobased en circulair bouwen. Een gymzaal die letterlijk en figuurlijk natuur ademt!”

Gaatze Postma, projectcoördinator

Kwantitatief raamwerk

  • MPG: € 0,755
  • Materiaal gebonden CO2 uitstoot: 288 kg CO2 eq./m2
  • Materiaal gebonden CO2-opslag: Onbekend
  • Herkomst materialen: 20%
  • Gezonde materialen: Onbekend
  • Omgang restmaterialen (bouw): Onbekend
  • Adaptief vermogen: Onbekend
  • Losmaakbaarheid: 79%
  • Hergebruikpotentie: 87%
Meer over De Meet

Over Het Nieuwe Normaal

HNN biedt een eenduidige taal om op project- en organisatieniveau het gesprek aan te gaan over circulair bouwen, de gewenste indicatoren vast te stellen én van elkaar te leren. In dit Praktijkboek laten we zien hoe het raamwerk op uiteenlopende projecten is toegepast, welke indicatoren zijn uitgelicht, hoe deze onderling samenhangen en welke scores er zijn behaald. Op deze projecten wordt waarde gehecht aan bouwen met oog voor de toekomst. En werd al ruim voordat het moest circulariteit gespotlight en de HNN-conceptversies onder de arm meegenomen. Iets om trots op te zijn en op voort te borduren!

De weergegeven projecten zijn de afgelopen jaren geëvalueerd samen met een HNN-evaluator. In die jaren is er gelukkig veel veranderd. Zo kreeg circulariteit binnen uitvragen een grotere rol toebedeeld, zijn er inmiddels veel nieuwe materialen op de markt gekomen en wordt er steeds vaker verzocht circulaire prestaties te meten. Bij verschillende van deze projecten was dit nog niet of in minder mate aan de orde. Dit zie je logischerwijs terug in de weergegeven of juist ontbrekende prestaties.

De prestaties opgenomen in het praktijkboek zijn niet altijd gebaseerd op berekeningen, ook inschattingen of kwalitatieve onderbouwingen zijn onderdeel hiervan. In de data-analyse voor HNN is er gekozen om alleen geverifieerde data te gebruiken, voor het praktijkboek delen wij wel alle data met als doel om een indicatie te geven en van elkaar te leren.